Ethisch model toegepast op casus 'Nederlands verplicht op de speelplaats'

Het praktisch ethisch model bestaat uit 9 elementen

Twee voorwaarden

Grondhouding aannemen

Echtheid
Als ik mijn buikgevoel volg omtrent deze casus, blijf ik bij mijn eerste mening hierrond, zijnde dat een kind de vrijheid moet blijven hebben om de eigen moedertaal op de speelplaats te mogen spreken. Ze hebben het wellicht al zwaar genoeg tijdens de lessen. Als je dan even tussendoor kan ontspannen in je eigen taal is volgens mij alleen maar menselijk. 

Empathie
Enerzijds probeer ik mij in te leven in de moeilijkheid die kinderen die onze taal niet eigen zijn, moeten ervaren. Ze voelen zich misschien wel echt een vreemde eend in de bijt en moeten veel informatie verwerken op school in een andere taal. 

Dat moet enorm moeilijk zijn. Ik kan mij goed inbeelden dat ze dan even ontspanning nodig hebben tijdens de speeltijd. Als ze dan ook niet in hun eigen taal mogen spreken, lijkt dat nogal drastisch.

Anderzijds moet de school in de eerste plaats ervoor zorgen dat kinderen kunnen leren. De aanpak van de school in Jette is misschien niet helemaal verkeerd. Ze lijkt wel erg hard en ik probeer mij in de schoenen te plaatsen van de kinderen, maar soms is een hardere leerschool ook wel de betere...Hoe dan ook is de bedoeling van de school in Jette wel goed. Ze wil ook maar alleen de integratie van anderssprekende kinderen bevorderen.

Aanvaarding

We moeten met alle kinderen even respectvol omgaan ongeacht hun nationaliteit, welke taal ze spreken, welke huidskleur ze hebben, welke sociale achtergrond ze hebben...Tegelijkertijd moeten we ook inzien dat elk kind uniek is. Een kind dat Roemeens spreekt en moeilijk Nederlands is uniek omwille van zijn anderstaligheid in ons land. Maar evengoed is dat kind evenwaardig aan alle andere kinderen. Ook moeten we aanvaarden dat er verschillende nationaliteiten en talen samen in een school zitten. Daar kunnen we niet omheen. 

Dialoog voeren

Communicatie is van primair belang. Weten de ouders op voorhand wat de regels van de school zijn? In het geval van de school van Jette alvast wel. Daar moeten de ouders én de leerlingen op voorhand een contract ondertekenen waarin duidelijk staat dat er ten alle tijde, en dus ook tijdens de speeltijd, Nederlands moet worden gesproken. Je wéét dus in principe wel waaraan je begint als je voor die school kiest. De school moet ook goed op de hoogte zijn van de achtergrond van hun leerlingen. Dan kan alleen door goed te communiceren met de ouders en de omgeving van hun leerlingen.

Vier aandachtspunten

Situatie analyseren

Anderzijds lijkt het mij even belangrijk dat de school weet wat het niveau is van hun leerlingen. Kunnen zij al een beetje Nederlands? Wonen zij al lang in België en hebben ze intussen al voldoende kunnen integreren? In dat geval lijkt het mij logisch dat de kindeen wél Nederlands blijven spreken tijdens de speeltijd. Ze zijn de taal dan misschien nog niet helemaal eigen, maar ze hebben wel een basis die ze kunnen verder zetten. Voor kinderen die nog geen letter Nederlands kunnen spreken, voel ik dat anders aan. Ze worden echt in diep water gegooid, terwijl ze niet kunnen zwemmen. Dan lijkt het mij alleen maar menselijk om hen stapsgewijs onze taal te leren en hen niet te verplichten om tijdens de speeltijd Nederlands te leren. Als de school goed op de hoogte is van de achtergrond van hun leerlingen, kan hier misschien wel rekening mee worden gehouden. 

Zoeken naar handelingsmogelijkheden

Motieven verhelderen

Effecten inschatten

De kern van de ethische reflectie: drie evaluatiemomenten

Intuïtie uitspreken

Normen verduidelijken

Waarden evalueren